​​

​​

Uyku Bozukluğu nedir?

​​
Uyku bozuklukları, uyku şeklinizi değiştiren durumlar olarak tanımlanır. Bir uyku bozukluğunuz varsa, yeterince uyuyamayabilir veya uyandığınızda dinlenmiş hissetmeyebilirsiniz. Gün içinde aşırı uykulu olabilirsiniz. Uyku sırasında solunum değişiklikleri yaşayabilir veya çok hareket edebilirsiniz. Ayrıca uykuya dalmakta, uykuda kalmakta veya sabah erken uyanmakta sorun yaşayabilirsiniz.

​

Uyku bozukluğu, genel sağlığınızı, güvenliğinizi ve yaşam kalitenizi olumsuz etkileyebilir. Kaliteli bir gece uykusu alamamak, güvenli bir şekilde araç kullanma veya çalışma yeteneğinizi etkileyebilir. Ayrıca diğer sağlık sorunları riskinizi artırabilir. Ancak, uygun tedavi ile ihtiyacınız olan uyku düzenine kavuşabilirsiniz.​

​

​

​

 

Nedenleri nelerdir?​

Uyku bozuklukları çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilir. 

• Davranışsal sorunlar

• Doğal uyku-uyanıklık döngüsündeki problemler

• Solunum problemleri

• Uyuma zorlukları

• Gündüz aşırı uykululuk​​

​

​

​​

​

Tetikleyicileri neler olabilir ?

Uyku bozukluğu riskini artıran faktörler şunlardır:

1. Yaş: Uyku düzeni yaşa bağlı olarak değişir. Örneğin, çocuklarda altını ıslatma daha yaygınken, uyku apnesi gibi bozukluklar yaşlılarda daha sık görülür.

2. Genetik: Uykusuzluk, huzursuz bacak sendromu, uyurgezerlik ve uyku apnesi gibi bozukluklar genetik yatkınlık gösterebilir.

3. Tıbbi Durumlar: Parkinson hastalığı, multiple skleroz, travmatik beyin hasarı gibi nörolojik hastalıklar; kalp hastalığı, diyabet ve kronik ağrı gibi rahatsızlıklar uyku sorunlarını artırabilir.

4. Psikolojik Durumlar: Stres, depresyon ve anksiyete gibi zihinsel sağlık sorunları uyku kalitesini etkileyebilir.

5. Program Değişiklikleri: Jet lag veya vardiyalı çalışma uyku-uyanıklık döngüsünü bozabilir.

6. İlaçlar ve Maddeler: Kafein, alkol ve bazı ilaçlar uyku düzeninizi olumsuz etkileyebilir.

Tedavi edilmeyen uyku bozuklukları ciddi komplikasyonlara yol açabilir:

• Tıbbi Durumların Kötüleşmesi: Kalp hastalığı, inme ve diyabet riskinin artması

• Zihinsel Sağlık Sorunları: Sürekli uykusuzluk, intihar düşüncelerini ve davranışlarını artırabilir.

• Günlük Hayatın Etkilenmesi: Gündüz aşırı uykululuk, odaklanmayı zorlaştırabilir. Bu durum trafik kazalarına, işyeri hatalarına ve okul performansında düşüşe yol açabilir.

​​

​

​

 

Belirtileri nedir?

Yaygın uyku bozukluklarının belirtileri şunları içerir:

• Gündüz Aşırı Uykululuk: Gün içinde tipik olmayan zamanlarda, örneğin araç kullanırken veya çalışma masanızda uykuya dalabilirsiniz.

• Uyuma ve Uykuda Kalma Zorluğu: Uyuyamama, gece uyanma ve tekrar uyuyamama ya da sabah çok erken uyanma gibi sorunlar yaşayabilirsiniz.

• Anormal Solunum: Horlama, hırıltı, nefes darlığı, boğulma hissi veya nefes duraklamaları gibi sorunlar gözlenebilir.

• Huzursuzluk Hissi: Uykuya dalmaya çalışırken bacaklarınızda veya kollarınızda rahatsız edici bir hareket etme dürtüsü hissedebilirsiniz.

• Fazla Hareket Etme: Uyku sırasında rahatsız edici hareketler, örneğin kol ve bacak hareketleri veya diş gıcırdatma görülebilir.

• Olağandışı Uyku Davranışları: Uyurgezerlik, uyurken yemek yeme veya altını ıslatma gibi alışılmadık aktiviteler yaşanabilir.

​​

​

​

Uyku bozukluklarının tanısı, uyku uzmanlarıyla yapılan görüşmeler ve testlerle konulur. Uzmanlar, şikayetlerinizi dinleyerek ihtiyaçlarınıza uygun bir plan oluşturur. Uyku alışkanlıklarınızı ve belirtilerinizi gözlemleyen bir partneriniz varsa, bu bilgiler tanıya yardımcı olabilir.​ Tanıyı desteklemek için bazı testler uygulanabilir.

​​

 

 

Tedavisi nedir?

​​

Doktora Ne Zaman Başvurmalı?
Herkes zaman zaman kötü bir gece uykusu yaşayabilir. Ancak düzenli olarak yeterince uyuyamıyorsanız, sabahları dinlenmiş hissetmiyorsanız veya gün içinde aşırı uykulu hissediyorsanız bir sağlık uzmanıyla konuşmalısınız.​​

Uyku bozuklukları genellikle bir uzman rehberliğinde teşhis edilir ve tedavi edilir. Tedavi yaklaşımları arasında davranışsal terapi, ilaçlar ve yaşam tarzı değişiklikleri bulunabilir.​​​​

​

Tedavi, uyku bozukluğunun türüne ve belirtilerin günlük yaşamınızı ne kadar etkilediğine bağlıdır. Tedavi seçenekleri şunları içerir:

1. Sağlıklı Yaşam Tarzı Değişiklikleri:

   • Kilo verme

   • İyi uyku alışkanlıkları geliştirme

   • Düzenli fiziksel aktivite

   • Yatmadan önce alkol ve kafeinden kaçınma

   • Uyuşturucu maddelerden uzak durma

2. Uyku bozukluklarına neden olan veya katkıda bulunan tıbbi ve zihinsel sağlık sorunlarının tedavisi.

3. Bilişsel Davranışçı Terapi (CBT):

   • Uykuya engel olan düşünce ve davranışları incelemek.

   • Yatmadan önce rahatlama yöntemleri geliştirme.

   • Düzenli bir uyku-uyanıklık rutini oluşturma.

   • Gündüz uykularından kaçınma.

4. Ağız Aparatları​

5. Cerrahi Seçenekler​

6. İlaçlar ve Takviyeler​

​

​​

​

​

​

​

​

​