Ne zaman doktora başvurmalı?

​

Takıntılarınız ve kompulsiyonlarınız sıkıntı yaratıyor, yaşam kalitenizi etkiliyor veya zaman kaybına yol açıyor ise bir ruh sağlığı uzmanına görünmenizde fayda vardır. OKB  ilerlediğinde kişinin normal rutin hayatını sürdürmesini engelleyebilir, mesleki işlevselliğini, genel toplumsal etkinliklerini veya ilişkilerini önemli ölçüde etkileyebilir. 

​

​

​

OKB tanısı nasıl konulur?

​​

​

​

OKB'yi teşhis etmek ayırıcı tanılar sebebi ile zor olabilir. Semptomlar obsesif-kompulsif kişilik bozukluğu, anksiyete bozuklukları, depresyon, Tourette sendromu, şizofreni gibi psikiyatrik rahatsızlıklar veya Sydenham koresi, Huntington Hastalığı gibi hareket bozuklukları ile benzer olabilir. Ayrıca, hem OKB hem de başka bir mental bozukluğa sahip olmak mümkündür. Özellikle 30 yaşından sonra başlayan obsesyonlarda bozukluğun nörolojik kaynaklı olup olmadığı tetkik edilmelidir. 

 

Doğru teşhis ve uygun tedaviyi alabilmek için mutlaka alanında uzman bir Psikiyatrist ile görüşmeniz uygun olacaktır.

​

Yaşam kalitenizi engelleyen takıntılarınız veya kompulsif davranışlarınız olup olmadığını belirlemek için düşüncelerinizi, duygularınızı, belirtilerinizi ve davranış kalıplarınızı tartışmayı içeren görüşmeler yapılabilir. İzninizle, bu görüşmeye aileniz veya arkadaşlarınızdan alınan bilgiler de dahil olabilir.

​

• Psikiyatristiniz, Amerikan Psikiyatri Birliği tarafından yayınlanan Mental Bozuklukların Teşhisi El Kitabında (DSM-5) yer alan kriterleri teşhis etmede kullanabilir.

​

• Belirtilerinize neden olabilecek diğer sorunları ortadan kaldırmak ve ilgili komplikasyonları kontrol etmek için ya da belirtilerinize başka bir şeyin neden olmadığından emin olmak için fiziksel bir muayene ve kan testleri yapılabilir. 

​

​

 

 

OKB tanısı henüz almamış hastalar psikiyatrist olmayan uzman doktorlara hangi şikayetler ile başvurabilir?

​

Dermatolog:  Çatlamıș eller, egzematoid görünüm

Aile Hekimi: Aşırı yıkama alışkanlığı olan aile üyesi ya da sayma ve kontrol etme kompulsiyonlarından bahsedebilir. 

Onkolog,  Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı:  lmmun yetersizliği olduğuna dair dirençli bir inanç olması

Nörolog, Beyin Cerrahi Uzmanı: Tourette bozukluğu, kafa travması, epilepsi, koreler, diğer bazal ganglion bozuklukları veya lezyonları ile ilişkili OKB, Ciddi ve dirençli OKB

Kadın Doğum Uzmanı:  Postpartum OKB

Çocuk Hastalıkları Uzmanı: Genellikle aşırı yıkama olmak üzere ebeveynlerin çocuğun davranışlarından

endişelenmesi, Sydenham Kore'ye bağlı gelişen OKB

Çocuk Kardiyoloğu,  Plastik Cerrahi Uzmanı: Normal olmayan özellikler için istenen sık konsultasyonlar

Diș Hekimi: Așırı diș bakımına bağlı diş eti lezyonları

​

​

​

OKB nasıl tedavi edilir?

​

Günlük hayatı zorlaştırıyor olsa bile hastalar rutinlerini kaybetmekten korkabilirler. Eğer ki rutinlerinizin bozulmasına dair ya da aldığınız önlemleri bırakmak zorunda kalarak daha savunmasız olacağınıza dair bir korku yaşıyorsanız, bu kaygınız çok olağandır. Psikoterapide OKB çalışırken, sizden riskli eylemler talep edilmez. Tam tersi, sizi ve sevdiklerinizin sağlığını olumsuz etkileyebilecek riskleri bertaraf etmenizi sağlar. 

 

Obsesyonlarınızın ve kompulsiyonlarınızın erken teşhisi ve tedavisi, hastalığın ağırlaşarak daha yoğun olarak rahatsızlık yaşamanıza engel olacaktır. 

​

• Bilişsel davranışçı terapi , düşünme kalıplarınızı değiştirmenize yardımcı olabilir. Maruz kalma ve yanıt önleme adı verilen bir formülasyon ile OKB düşüncelerinizi veya eylemlerinizi azaltmayı öğrenebilirsiniz.

​

• Meditasyon, yoga ve masaj gibi basit gevşemeler stresli OKB semptomlarına yardımcı olabilir.

​

• Seçici Serotonin Geri Alım İnhibitörleri olarak adlandırılan psikiyatrik ilaçlar, birçok kişinin obsesyonları ve kompulsiyonlarını kontrol etmesine yardımcı olur. Farmakoterapinin plaseboya ezici üstünlüğü nedeni ile OKB'nin tedavisinde ialçların ayrı bir yeri bulunmaktadır. 

​

• Nadir durumlarda, terapi ve ilaçların yeterince fark yaratmadığı durumlarda, beyninizin belirli bir bölgesindeki elektriksel aktiviteyi değiştiren cihazlardan yardım alınabilir. Beynin OKB semptomlarını düzenleyen belirli bir bölümünü hedeflerken sinir hücrelerini uyarmak için manyetik alanlar kullanır. 

​

Hangi terapinin kullanılacağı, bu konuda tecrübeli psikiyatri uzmanının kararına ve hastanın farklı seçeneklerden hangisinin kendisine uygun bulduğuna bağlıdır. Çalışmalarda farmakoterapi (ilaç tedavisi), terapi ya da her ikisinin kombinasyonunun OKB tanılı hastaların belirtilerini önemli ölçüde azalttığı tespit edilmiştir. 

,

​

Bilişsel Davranışçı Terapi  ile ilgili daha ayrıntılı bilgi almak için...

​

​

​

​

​

OKB iyileşen bir bozukluk mudur?

​

OKB için iki ana tedavi psikoterapi ve ilaçlardır. Çoğu zaman, tedavi bunların bir kombinasyonu ile en etkili halini alır.

 

OKB'nin ciddiyetine bağlı olarak, bazı kişilerin uzun süreli ve daha yoğun tedaviye ihtiyacı olabilir.

​

 

 

​

​

OKB ile mücadele eden sevdiğim birini nasıl destekleyebilirim? 

​

Aile, arkadaşlar veya bakım verenleri ile yaşayan OKB'si olan kişilerde, evde maruz kalma uygulamasına yardımcı olmak için onların desteğini almaları önerilir, bu konuda sevdiklerinize destek olabilirsiniz. Aile ve arkadaşların terapi sürecine katılımı ve desteklerini sunmaları tedavi başarısını olumlu etkilemektedir.

​

​​

 

 

İlaç kullanımında dikkat edilmesi gerekenler

​

• Genel olarak amaç, belirtilerinizi mümkün olan en düşük dozda ilaç ile etkili bir şekilde kontrol etmektir. Doktorunuz şikayetlerinizi  en etkili şekilde tedavi edebilmek için size birden fazla ilaç önerebilir. 

​

• Bir ilaca başladıktan sonra semptomlarda bir iyileşme fark etmek ise bazen haftalar veya aylar alabilir. 

​

• Tüm psikiyatrik ilaçların potansiyel yan etkileri olabilir. Olası yan etkiler hakkında cinsellik de dahil olmak üzere, doktorunuzla konuşmaktan çekinmeyin; rahatsız edici yan etkiler yaşarsanız bunu mutlaka doktorunuza bildirin.

​

• Bazı antidepresanlar, diğer bazı ilaçları daha az etkili hale getirebilir veya belirli takviyelerle birleştirildiğinde tehlikeli reaksiyonlara neden olabilir. Bir antidepresan alırken, aldığınız diğer reçeteli veya reçetesiz ilaçları ve diğer takviyeleri mutlaka doktorunuza bildirin. 

​

• Antidepresanlar bağımlılık yapmaz, tedavinin aniden kesilmesi veya birkaç dozun atlanması, ‘yoksunluk sendromu’ olarak adlandırılan semptomlara neden olabilir. Kendinizi daha iyi hissetseniz bile, doktorunuz ile konuşmadan ilaçlarınızı almayı bırakmamalısınız.

​

Antidepresanlar hakkında daha ayrıntılı bilgi almak için ...

​

 

​

 

Psikoterapide OKB’ye dair neler konuşuluyor? 

​

• Bazı düşünceler, onları görmezden gelme çabalarınıza rağmen zihninizden tekrar tekrar geçiyor mu?

• Her şeyi belirli bir şekilde düzenlemek zorunda hisseder misiniz?

• Ellerinizi yıkamanız, bir şeyleri saymanız veya tekrar tekrar kontrol etmeniz gerektiği oluyor mu?

• Belirtileriniz ilk ne zaman başladı?

• Semptomlar sürekli mi yoksa ara sıra mı olmakta?

• Varsa, semptomlarınızı iyileştirdiğini düşündüğünüz şeyler nelerdir?

• Varsa, semptomlarınızı kötüleştirdiğini düşündüğünüz şeyler nelerdir?

• Bu semptomlar günlük hayatınızı nasıl etkiliyor? Semptomlarınız nedeniyle herhangi bir şeyden kaçındığınız oluyor mu?

• Sıradan bir gününüzde saplantılı düşüncelere veya sizi zorlayıcı davranışlara ne kadar zaman harcıyorsunuzdur?

• Akrabalarınızdan herhangi birinin semptom varlığına dair bir bilginiz mevcut mu?

• Herhangi bir travma veya büyük bir stres deneyimlediniz mi?

​

​​

​

​

 

OKB ile nasıl başa çıkabilirim?

​

• OKB hakkında bilgi edinmek tedavi planınıza bağlı kalmanız için sizi motive edebilir.

​

• İyileşme hedeflerinizi aklınızda tutun ve OKB semptomlarından kurtulmanın devam eden bir süreç olduğunu unutmayın.

​

• Benzer zorluklarla karşılaşan başkalarına ulaşmak size destek sağlayabilir ve zorluklarla başa çıkmanıza yardımcı olabilir, bir destek grubuna katılabilirsiniz. 

​

• Hobileriniz var mı? Enerjinizi yönlendirmenin sağlıklı yollarını keşfedin. Düzenli egzersiz yapın, yeteri kadar uyuyun ve sağlıklı beslenin.

​

• Profesyonel tedaviye ek olarak, meditasyon, görselleştirme, kas gevşetme, masaj, derin nefes alma, yoga veya tai chi gibi stres yönetimi teknikleri öğrenmeniz stres ve kaygı düzeyinizi hafifletmeye yardımcı olabilir.

​

• Etkinliklerden kaçınmayın, her zaman yaptığınız gibi işe veya okula gidin. Aileniz ve arkadaşlarınızla zaman geçirin. OKB'nin hayatınızın önüne geçmesine izin vermeden, rutinlerinizi gerçekleştiriyor olun. 

​

​

​